6- Kader Varken Amelin Anlamı
1. Hz. Ebu Bekr
(radiyallahu anh)
494 Hz. Ebu Bekr
bildiriyor: "Ey Allah'ın Resulü! (Bizim için) takdir edilip bitmiş bir şey
için mi amel ediyoruz, yoksa daha sonra ortaya çıkacak bir şey için mi?"
diye sorduğumda, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
'Takdir edilip bitmiş bir şey için" buyurdu. Ben:
"Ey Allah'ın Resulü! O zaman ne diye amel ediyoruz?" diye sorduğumda,
Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Amelle herkese kendisi için yaratılmış (takdir edilmiş)
olan şeye ulaşması kolaylaştırılır'' buyurdu.
Bu Hadis Zayıftır
Heysemi, Mecma'da
(11815) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel, Bezzar ve Taberani rivayet etmiş olup ravilerinden
Attaf b. Halid, İbn Main ve bir grup bilgin
tarafından güvenilir kabul edilse de zayıftır. Diğer ravileri
ise güvenilirdirler. Fakat Ahmed b. Hanbel'in ravileri arasında ismi
zikredilmemiş mübhem bir ravi
yer almıştır."
2. Abdullah b. Ömer ve Ömer b. el-Hattab
(radiyallahu anhuma)
495 (1) Salim b. AbdiIlah, babasından (İbn Ömer'den) bildir: hz. Ömer:
"Ey Allah'ın Resulü! Henüz olmamış ve sonradan ortaya çıkacak bir şey için
mi amel ediyoruz? Yoksa takdir edilip bitmiş olan bir şey için mi?" diye
sorunca, Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
''Takdir edilip bitmiş bir şey için. Ey İbnu'l-Hatttib! Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese kendisi
için takdir olan şey kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet) ahalisinden ise o
yönde amellerde bulunur. Cehennem (şekavet) ahalisinden ise de o yönde amellerde
bulunur.''
Bu Hadis Zayıftır.
496 (2) Salim b. AbdiIlah, İbn Ömer'den bildir: Hz. Ömer: "Ey Allah'ın Resulü! Bu
yaptığımız şeyleri daha önce takdir edilen bir şey için mi yapıyoruz, yoksa
henüz olmamış ve sonradan gerçekleşecek bir şey için mi?" diye sorunca,
Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)
şöyle buyurdu:
''Takdir edilip bitmiş bir şey için. Ey İbnu'l-Hatttib! Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese kendisi
için takdir olan şey kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet) ahalisindense o yönde
amellerde bulunur. Cehennem (şekavet) ahalisindense de o yönde amellerde
bulunur.''
Bu Hadis Zayıftır.
Diğer tahric: Tirmizi
(2135)
497 (3) İbn Ömer bildiriyor:
Hz. Ömer, Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'e:
"Bu yaptığımız şeyleri daha önce takdir edilen bir şey
için mi yapıyoruz, yoksa henüz olmamış ve sonradan olacak bir şey için
mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem) :
''Takdir edilip bitmiş bir şey için'' buyurdu. Ömer: "O
zaman bu takdire bel bağlayalım mı?" deyince, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Ey İbnu'l-Hatttib! Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese kendisi
için takdir olan şey kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet) ahalisindense o
yönde amellerde bulunur. Cehennem (şekavet) ahalisindense de o yönde amellerde
bulunur.''
Bu Hadis Zayıftır.
Müsned'i tertip eden der ki: Başka kanallardan
ve daha uzun metinlerle "İman, İslam ve İhsan" başlığı altında yer
almıştır.
3. Cabir b. Abdullah (radiyallahu
anh)
498 (1) Cabir bildiriyor: Suraka b. Malik:
"Ey Allah'ın Resulül Ne için amel ediyoruz?
Takdir edilip bitmiş bir şey için mi, yoksa sonradan ortaya çıkacak bir şey
için mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem):
''Takdir edilip bitmiş bir şey için'' buyurdu. Suraka: "O zaman ne diye amel ediyoruz?" diye
sorunca, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Sizler amel edin! Zira amelle herkese kendisi için takdir
olan şey kolaylaştırılır'' buyurdu.
Bu Hadis Hasendir.
Diğer tahric: Buhari,
edeb (8/59), Müslim, kader 4/2040 (2647) ve Tirmizı, kader 4/388 (2136, "hasen
sahih")
499 (2) Cabir bildiriyor: "Ey Allah'ın Resulü! Ne için amel
ediyoruz? Takdir edilip bitmiş bir şey için mi yoksa sonradan ortaya çıkacak
bir şey için mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem) :
''Takdir edilip bitmiş bir şey için'' buyurdu. Suraka: "O zaman ne diye amel ediyoruz?" diye
sorunca, Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem):
''Amelle herkese kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır''
buyurdu.
Bu Hadis Sahihtir.
500 (3) Ebu'z-Zübeyr bildiriyor: "Cabir b. Abdullah şöyle
dedi..." Ebu'z-Zübeyr
söz konusu hadisi zikrettikten sonra Cabir'den naklen şöyle devam eder:
Suraka b. Malik b. Cu'şum geldi ve:
"Ey Allah'ın Resulü! Sanki yeni doğmuşuz gibi bize dinimizi anlat. Bu
umremiz sadece bu yıl için mi geçerli, yoksa sonsuza kadar böyle mi
olacak?" diye sordu. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Bu sonsuza kadar öyledir!'' buyurdu. Suraka:
Ey Allah'ın Resulü! Sanki yeni doğmuşuz gibi bize dinimizi anlat. Şu an ne diye
amel ediyoruz? Yazılıp biten ve takdir edilen bir son için mi yoksa henüz
ilerde ortaya çıkacak olan bir şey için mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Yazılıp biten ve takdir edilen bir son için'' karşılığını
verdi. Sonra Suraka: "(Sonuç belliyse) o zaman
neden amel edelim?" diye sordu.
Ravi Ebu'n-Nadr
rivayetinde der ki: Ebu'z-Zübeyr'den
işiten birinin bana bildirdiğine göre burada Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem):
''Amellerinizi yapın! Amelle herkese kendisi için takdir
olan şey kolaylaştırılır'' buyurmuştur. Ravİ Hasan, Züheyr'den naklen der ki: "Rivayetin bu kısmında Ebu'z-Zübeyr anlayamadığım bir
şeyler söyledi. Yasin'e: "Hadisin burasında Ebu'z-Zübeyr ne dedi?" diye sorduğumda, Yasin: "Burada Ebu'z-Zübeyr, Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'İn:
''Amellerinizi yapın! Amelle herkese kendisi için takdir
olan şey kolaylaştırılır'' buyurduğunu söyledi" dedi.
Bu Hadis Sahihtir.
Müsned'i tertip eden der ki: Başka kanallarla
"Kır'an Haccı" bölümünde zikredilecektir.
Diğer tahric: Müslim, hac 2/882
(1213), Nesai, menasİk
5/246 (2992) ve İbn Mace, menasİk 2/993 (2983)
11834 (6)'da tekrar edecektir.